Nationaal Park Drentsche Aa: Parel in de kop van Drenthe.
November 17, 2021
Ik sprak de provinciale archeoloog, de mensen van Staatsbosbeheer en andere natuurbeschermers, een beroemd dichter, boerenfamilies, beleidsmakers, een schilder, een vis-onderzoeker en zelfs een sjamaan. Allemaal hadden ze zo hun eigen mening over het Nationaal Park Drentsche Aa. Ik vroeg mij toen af wat mijn eigen mening er nog toe zou doen. En toen zag ik er van af. Het hebben van een mening. Ik besloot te registreren. Het landschap het verhaal zelf te laten vertellen.
Nationaal Park Drentsche Aa is een gaaf, natuurlijk laagland beekdallandschap waarin natuur- en cultuurhistorie hand in hand gaan. In de kop van Drenthe baant de beek, die pas op de grens met de provincie Groningen een klein stukje ‘Drentsche Aa’ heet, zich een weg naar het noorden om via de stad Groningen en het Reitdiep zijn water in de Waddenzee te lozen. De beek dankt zijn namen aan de dorpen waar het langs stroomt. Bij Amen, Amerdiep, bij Loon Loonerdiep, bij Schipborg Schipborgsche Diep en ga zo maar door. Meer dan twintig namen voor evenzoveel verschillende stukjes water.
Voor een fotograaf biedt dit landschap zo veel onderwerpen dat het moeilijk is om keuzes te maken. Er komen heel gewone maar ook vele zeer zeldzame soorten voor. Verspreidbladig gouveil, zwartblauwe rapunzel, welriekende nachtorchis, klimopwaterranonkel, elzenzegge zijn plantensoorten die je hier kunt aantreffen. De wielewaal, ruigpootuil, grauwe klauwier en ortolaan zijn hier de zeldzaamste vogels. Reeën, vossen, bevers, otters en dassen zitten er, maar ze zien en fotograferen is weer een ander verhaal. Daarnaast zijn er nog vele andere ontdekkingen die je kunt doen. Wat te zeggen van de wilde appel of de koraalmeidoorn, rivierprik of serpeling?
Het landschap laat voortdurend glimpen zien van een rijk verleden. Her en der liggen de eenzame hunebedden in een bosrand of in het open veld. Soms beland je tijdens een struintocht op een grafheuvelveld en de oude houtwallen laten zien hoe vroeger het vee gekeerd en geweerd werd. Het landgebruik kom je ook tegen in de oude veldnamen. Steenakkers bij een hunebed, schapedrift waar vroeger de schapen naar de hei werden gebracht, Lienstukken waar vlas werd verbouwd. Als je je verdiept in de geschiedenis van het landschap komen rijke schatten naar boven.
En toch zijn het niet alleen die bijzonderheden die mij aan dit gebied vast doen kleven. Het zijn de mensen die in dit gebied wonen, werken en leven. De soms oeroude tradities en de volksverhalen tegenover de moderne techniek en mogelijkheden. De mensen die ieder het landschap weer op een andere manier beleven en er vorm aan geven. Zij geven het landschap diepte. De sjamaan ervaart energiebanen en geogliefen in het landschap, de archeoloog interesseert zich in de offerrituelen van prehistorische volken in de natte gebieden als het beekdal, de boeren zien met weemoed en verdriet naar hun oude land dat nu niets meer opbrengt en ‘natuur’ is geworden. Dit zijn de verhalen van een levend landschap. In de breedste zin van het woord.
Voor mij als fotograaf is de Drentsche Aa een grote inspiratiebron waar ik op ontdekkingstocht kan gaan. Het landschap biedt mij de mogelijkheden en de bouwstenen om te experimenteren in mijn fotografie. Dingen te ontdekken. Het is juist dat experimenteren waar ik erg van hou: Met een Campingaz gaslamp de belichting van het hunebed van Loon regelen, met een plastic zak om mijn camera onder water gaan, in de vrieskou bij volle maan een heideven fotograferen. Het zijn dat soort dingen die je kunt doen als je een gebied goed kent. Voor mij schuilt daar een waardevolle tip in; Zorg dat je je achtertuin goed kent! Studie doen, leren en experimenteren. Alleen dan gaat het landschap om je heen echt leven.
